Z³ota
Rodowód
Z³otej siêga co najmniej do XVI wieku. Wyodrêbnione by³y tu cztery dzia³y:
dwa nale¿a³y do Czerniewskich, jeden do Izbieñskich i do wojewody p³ockiego.
W 1827 folwark nale¿a³ do dóbr Braki. Posiada³ 16 domostw i 122 mieszkañców.
Folwark oddzielony zosta³ od dóbr Braki w roku 1875. S³ownik geograficzny
Królestwa Polskiego wymienia 19 domów, w tym 4 murowane i 135 mieszkañców.
Obszar folwarku obejmowa³ wówczas 742 morgi, w tym 706 morgów gruntów ornych
i 10 ³¹k. Folwark w Z³otej znajdowa³ siê a¿ do II wojny œwiatowej w posiadaniu
rodziny Bolechowskich. Feliks (ur. w 1831 r.) Bolechowski herbu Rola by³
synem Dominika (ur. w 1799) i Eleonory. Osiad³ w maj¹tku w Tu³owicach.
Zakupi³ dla syna W³adys³awa (ur. 1868) folwark w Z³otej. W³adys³aw Bolechowski
o¿eni³ siê z Izabell¹ Garbolewsk¹ herbu Sulima. Mieli oni troje synów:
Henryka, Feliksa, Stefana oraz córkê Hannê. Maj¹tek w Z³otej po œmierci
ojca w roku 1928 obj¹³ Henryk i rz¹dzi³ nim do II wojny œwiatowej.
Dwór
pochodzi z roku 1880. Zbudowany zosta³ b¹dŸ na miejscu dawnej siedziby,
b¹dŸ w najbli¿szej okolicy. Œwiadcz¹, o tym starodrzewia. Architekt tego
dworu jest nieznany. Zosta³ on zbudowany dla Feliksa Bolechowskiego. W
czasie wojny dwór s³u¿y³ jako niemiecki szpital wojskowy, po wojnie mieœci³a
siê w nim szko³a podstawowa.Obecnie w znacznej czêœci zrujnowany obiekt
pozostaje w prywatnych rêkach. Dwór jest budynkiem murowanym z ceg³y. Posiada
cechy neoklasycystyczne i neorenesansowe. Na naro¿ach jest boniowany, ca³y
zaœ otynkowany. To budowla parterowa, w której po obu stronach wystêpuje
ryzalit. Ryzalit w centralnej czêœci frontowej zwieñczono trójk¹tnymi szczytami
i uzupe³niono wg³êbnym portykiem. Od strony ogrodowej wystêpuje taras.
Oko³o 1900 roku do lewej czêœci budynku dobudowano oficynê. Czterospadowy
dach pokryty zosta³ pap¹.
Park
wraz z sadem obejmowa³ oko³o 10 ha. Jest to XIX -wieczny park krajobrazowy
z okazami starodrzewu. Plan w przybli¿eniu ma kszta³t prostok¹ta. Zachowa³y
siê w czêœci aleje grabowe wystêpuj¹ce wzd³u¿ granicy po³udniowej i wschodniej.
Aleja œwierkowa w czêœci po³udniowej zosta³a wyciêta podczas wojny.
 |
 |
| dwór od frontu |
od ogrodu |
Strona G³ówna