Strzyżew
W I połowie
XVII wieku właścicielem Strzyżewa był Mikołaj Łayszczewski, podstarości
sochaczewski, pisarz ziemi sochaczewskiej, przez długie lata starosta łowicki,
a od 1645 kasztelan sochaczewski. Posiadał także inne majątki: rodowy Stary
i Nowy Łayszczew w parafii Jeruzal Skierniewicki, w Szczytnie, w Rzącicach.
Mikołaj zadłużył dobra strzyżewickie w kapitule łowickiej. W 1655 roku
włości przejął syn Mikołaja, Sebastian. Zmarł jednak już w 1661
roku. Spadkobiercą został jego syn Maciej Sebastian. Od 1684 roku nowym
właścicielem został Aleksander Kowalkowski, major lejbgwardii królewskiej.
W 1697 roku sprzedał Strzyżew, Rzącice Dionizemu Romanowiczowi, pisarzowi
Wielkiego Księstwa Litewskiego. Począwszy
od 1711 roku dobrami gospodarowała rodzina Zembrzuskich. Do 1729 roku Karol
i Helena, następnie razem Józef i Antoni, wreszcie samodzielnie ten drugi.
Dobra Strzyżewa pod koniec XVIII wieku znajdowały się w posiadaniu Jakuba
Zembrzuskiego, miecznika sochaczewskiego.
Wszystkich dymów wówczas było 14, tj. domów posiadających kominy. W 1805
roku wieś spłonęła, rok później taki sam los spotkał zabudowania folwarku.
W 1827 r. było 133 mieszkańców i domostw. W latach 1833-42 folwarkiem gospodarowała
Marianna Henneberg. Kolejnym właścicielem dóbr został Adam Lasocki z Brochowa.
Kolejna zmiana właściciela nastąpiła w roku 1855, gdy folwark kupił Rudolf
Kirstein. Słownik geograficzny podaje, że dobra w roku 1878 składały się
z folwarków w Strzyżewie oraz w Brogach.
Pierwszy z folwarków o powierzchni 1161 mórg miał 5 domów murowanych i
15 drewnianych. Folwark w Brogach posiadał 391 mórg. Mieściły się w nim
4 budynki murowane, jeden drewniany oraz młyn wodny.W wieku XX majątkiem
gospodarował Michał Żukotyński.
Dwór
stoi na skraju stromego brzegu rzeki Utraty. Został zbudowany w II połowie
XVIII wieku. W wiekach XIX i XX był przebudowywany i przekształcany wewnątrz.
Obecnie jedynie pozostałości urokliwego dworu, gdyż jest on w całkowicie
zruinowany. Od frontu płaska terasa powoduje, że dwór jest niski, przysadzisty.
Od ogrodu, dzięki stromemu brzegowi dwór wydaje się być wysokim i robi
duże wrażenie. Posiada cechy stylu barokowego i klasycystycznego Jest budynkiem
murowanym z cegły, otynkowanym, na planie wydłużonego
prostokąta. Wejście stanowił drewniany ganek zwieńczony trójkątnym szczytem
wspartym na ośmiu słupach. Obecnie został zastąpiony portykiem z czworobocznych
filarów i dwóch kolumn. Łamany dach pokryty jest gontem.
Park,
jak można sądzić z resztek zadrzewienia pochodzi z pierwszej połowy XIX
wieku. Składa się on z wyraźnie zaznaczonych pięciu części. Część północna
przedstawia młode zadrzewienie około 40 letnie. Przed frontem dworu znajdują
się okazy stosunkowo najstarsze. Kolejna składa się z drzew 70 letnich,
przy czym dominującym jest jesion. Całość ma kompozycję parku krajobrazowego.
|
|
dwór od frontu |
także |
Strona Główna