Kampinos
    Nazwa osady pochodzi od gwarowego wyrazu “kąpina” oznaczającego teren krzaczasty, nieco wzniesiony. Jednak miejscowość była wzmiankowana w 1377 roku jako Białe Miasto. Nazwa pierwotna pochodziła od wydm i błot zwanych bielinami. W 1414 roku Białe miasto otrzymało prawa miejskie. Te prawa utrzymywało przez półtora wieku. Do połowy XVI wieku znacząco wzrasta liczba ludności. Przez półwiecze wzrasta z 15 w roku 1496 do 42 kmieci. W 1557 roku wymienia się Kampinos dalej jako miasto, lecz 22 lata później jako osadę puszczańską. W II połowie XVI wieku znajdowało się 8,25 łana kmiecego oraz łan wójtowski. Stanowił z okolicznymi lasami królewszczyznę, należącą do starostwa mszczonowskiego. Według lustracji XVII wiecznych w Kampinosie znajduje się 4,5 włók zagospodarowanych i 4 puste. W tym okresie było w Kampinosie 51 mieszkańców. Począwszy od XVI stulecia dobra Kampinoskie posiadali: Radziejowscy, Jan Szambek, Jerzy Mniszech, podkomorzy W. Ks. Lit., Henryk Br? hl, generał artylerii konnej, pierwszy minister króla Augusta III, Karol Br? hl, generał, Franciszek Ksawery Branicki oraz Gutakowski. Franciszek Branicki, łowczy koronny, zarządzał starostwem kampinoskim, które składało się z puszczy kampinoskiej, wsi Wiejca i Wilków. Pierwsza informacja o zabudowaniach dworskich pochodzi z 1788 roku, które wówczas należały do Ludwika Gutakowskiego /1738-1811/, herbu Gutak. Kształcił się w Collegium Nobillium, został szambelanem królewskim. Pełnił funkcję prezesa Rady Najwyższej Narodowej, był wreszcie posłem sejmowym. Na początku XIX wieku stanowił własność Adama Brońca, wielkiego marszałka cesarsko-królewskiego dworu polskiego i jego żony Marianny z Dorpowskich 1o voto Grudzińskiej. W tym czasie w Kampinosie znajduje się 409 mieszkańców oraz 48 domów. Od 1838 roku dwór w posiadaniu Michała Staszewskiego, naczelnika sekcji ekonomicznej w rządzie gubernialnym mazowieckim. W czasie powstania styczniowego w dworze stacjonował sztab powstańczy Zygmunta Padewskiego, który zorganizował powstańczy oddział. W 1870 roku został oddzielony od dóbr rządowych Posiadał on 1333 morgi, w tym ogrodów i gruntów ornych 562, łąk 273, lasu 311. Znajdowało się 11 budynków murowanych, 15 drewnianych, ponadto gorzelnia i browar. Od 1872 roku folwark należał do Romualda Nowickiego. Kolejnym właścicielem został Ignacy Łaszczyński, ożeniony z Halpertówną. Po nim jego córka Anna Zofia z mężem Adamem Józefem Florianem de Verbno Łaszczyńskim.
    Dwór w Kampinosie wzniesiony został w II ćwierci XIX wieku dla Adama Brońca. W okresie międzywojennym znajdowało się tam przedszkole oraz pensjonat letni personelu nauczycielskiego oraz uczniów gimnazjum i seminarium Z.Wołoskiej. W roku 1933 z okazji rocznicy powstania styczniowego zorganizowano uroczystość na którą przybył Ignacy Mościcki. Po wojnie pełnił funkcję schroniska PTTK.
    Jest to budynek późnoklasycystyczny. Zbudowany z cegły, otynkowany. Parterowy dom posiada mieszkalne poddasze. Zbudowany jest na planie prostokąta, o dwutraktowym układzie, w części zachodniej - trzytraktowym. Przedstawia to poniższy schemat.

Kampinos. Plan parteru

    Od frontu znajduje się ganek z kolumnami. Podtrzymują one taras i wystawkę zwieńczoną trójkątnym frontonem. Naroża domu ujęte zostały parami pilastrów toskańskich. Funkcję dekoracyjną pełnią również profilowane obramienia okien. Czterospadowy dach kryty jest gontem.

Strona Główna